Μία άλλη διάσταση της κρίσης

Δύο χρόνια τώρα, και παρά πάνω, η Ελλάδα συζητάει για το πρόβλημα της κρίσης που την ταλαιπωρεί. Τα γεγονότα και οι εξελίξεις πολλές. Οι πληροφορίες και η παραπληροφόρηση ακόμα περισσότερες. Οι θεωρίες διαδέχονται η μια την άλλη ανάλογα με το κλίμα της κάθε χρονικής περιόδου. Υπάρχει κρίση στα αλήθεια? Η κρίση είναι ψεύτικη? Η κρίση είναι τεχνίτη? Θέλουν να μας φτωχύνουν? Η κρίση είναι μεμονωμένη ή είναι παγκόσμια? Άλλοι πάλι το χοντραίνουν το παιχνίδι αναλύοντας θεωρίες για οικονομικούς δολοφόνους και για παιχνίδια χωρών ή ακόμα εταιριών. Άλλοι λένε ότι φταίει ο κόσμος που είναι υπερκαταναλωτικός. Ίσως είναι όλα αυτά μαζί.

Πιστεύω σε πολλά από αυτά, ταυτόχρονα. Ένα όμως μου κεντρίζει το ενδιαφέρων πιο πολύ. Αυτό δεν είναι άλλο από το πρόβλημα θέσεων εργασίας. Οι θέσεις εργασίας λιγοστεύουν μέρα με τη μέρα. Όλοι ψάχνουν μια θεσούλα για να εργαστούν. Λογικό και δίκαιο. Από πού όμως δημιουργούνται οι θέσεις εργασίας? Τις γεννάμε?

Είναι επόμενο εφόσον έχουμε κρίση και οι επιχειρήσεις δεν πάνε καλά, να μειώνονται οι θέσεις εργασίας αυτή τη στιγμή που μιλάμε. Και ρωτάω εγώ τώρα… Αν όλα πήγαιναν καλά στην οικονομία της χώρας θα είχε λυθεί το πρόβλημα της ενεργείας?

Στην εποχή των παππούδων μας εργαζόταν μόνο ο άνδρας του σπιτιού (και ένα μικρό ποσοστό γυναικών) και μπορούσε να συντηρήσει με τα χρήματα που κέρδιζε μια τετραμελή οικογένεια. Οι θέσεις εργασίας ήταν αρκετές για όλους. Αργότερα αναπτύχθηκε ο φεμινισμός, και καλά έκανε, και οι γυναίκες άρχισαν να αποκτούν τα ίδια εργασιακά δικαιώματα με τους άνδρες. Αυτομάτως αυτό σημαίνει ότι καλύπτονταν όλο και περισσότερες κενές θέσεις εργασίας. Στην εποχή μας οι γυναίκες έχουν ακριβώς τα ίδια δικαιώματα με τους άνδρες, μην πω και περισσότερα. Παρατηρούμε όμως ότι ενώ στο σπίτι δουλεύει και η «μαμά» και ο «μπαμπάς», τα χρήματα που συγκεντρώνονται είναι λιγότερα από αυτά που έπαιρνε ένας άνδρας μόνος του το 1960! Γιατί? Πως προέκυψε αυτό? Δεν θα το αναλύσω τώρα. Θα απαντήσω μόνο με μια φράση που είπε ο D. Rockefeller σε μια συζήτηση που είχε με τον μακαρίτη σκηνοθέτη A. Russo: «Προσπαθούσαμε να βρούμε έναν τρόπο να φορολογήσουμε και τους άλλους μισούς πολίτες. Κι έτσι αναπτύξαμε τον φεμινισμό».

Κι έρχομαι εγώ τώρα με το μικρό μου μυαλουδάκι και λέω. Έστω ότι μια χώρα έχει 2.000.000 ενεργούς άνδρες πολίτες. Και υπάρχουν 2.100.000 θέσεις εργασίας σε αυτή τη χώρα (πολύ αισιόδοξος αριθμός). Όλοι μπορούν να εργαστούν και όλα βαίνουν καλώς σε αυτή την περίπτωση. Αν τώρα υποθέσουμε ότι στη χώρα αυτή υπάρχουν και 2.000.000 ενεργές γυναίκες πολίτες πού θα βρεθούν άλλες τόσες θέσεις εργασίας για να είναι ικανοποιημένοι όλοι? Θα μου πείτε βεβαίως - βεβαίως ότι σε μια αναπτυσσόμενη χώρα οι θέσεις εργασίας αυξάνονται. Ναι, αλλά καμία χώρα δεν έχει ανάπτυξη στο διπλάσιο. Είναι οικονομικά και μαθηματικά αδύνατον! Άρα κάποιοι μένουν χωρίς θέση εργασίας. Το σύστημα αυτό θυμίζει το παιχνίδι με τις μουσικές καρέκλες. 10 παίχτες 9 καρέκλες. Όταν σταματήσει η μουσική και κάτσουν όλοι σε μια καρέκλα, κάποιος θα μείνει στην απέξω. Και ούτω κάθε εξής… Αυτή είναι μια πικρή αλήθεια…

Το πιο δραματικό είναι ότι κάποιοι, για το καλό υποτίθεται των ανθρώπων, προσπαθούν να αναπτύξουν θέσεις εργασίας. Ας πάρουμε για παράδειγμα την οικολογία που μας τα έχουνε κάνει βυζιά τα τελευταία χρόνια. Λέμε για παράδειγμα εμείς οι λογικοί και ανοιχτόμυαλοι πολίτες «να εισηγηθούμε στο κράτος να φτιάξει αιολικά πάρκα για να έχουμε ρεύμα από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και για να αναπτυχθούν νέες θέσεις εργασίας! Μπαρμπούτσαλα! Τα αιολικά πάρκα είναι μια βλακεία και μισή! Είναι κάτι τεράστιοι ανεμιστήρες που κοστίζουν πανάκριβα και η συντήρησή τους είναι ακόμα πιο ακριβή και το κέρδος σε ρεύμα είναι μικρό. Άσε που χαλάει εντελώς την αισθητική του φυσικού περιβάλλοντος. Να χαζεύεις τώρα ένα βουνό καταπράσινο και συνάμα κάτι κέρατα τεράστια να περιστρέφονται. Όσο για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, αυτές είναι ελάχιστες. Αυτό που θέλω να πω είναι ότι κάποιοι πονηροί μοσχοπουλάνε αυτά τα οικολογικά κατά τα άλλα προϊόντα σε τρίτες χώρες για ποιον άλλο λόγο? Για το κέρδος. Διότι αν θέλαμε οικονομία και τσάμπα ρεύμα θα αναπτύσσαμε θεωρίες Tesla και θα είχαμε τσάμπα ρεύμα εις τους αιώνες. Και αυτό δεν είναι μύθος. Ήδη οι επιστήμονες αναπτύσσουν κάποιες από τις θεωρίες του και στο κοντινό μέλλον θα έχουμε ασύρματο ρεύμα χωρίς καλώδια. Αλλά για τσάμπα και άφθονο ρεύμα ούτε συζήτηση. Πως θα κερδίζουν οι εταιρίες? Κλέφτες θα γίνουνε? Κλέφτες είναι τώρα!

Η ανθρωπότητα, πάνω στην προσπάθειά της να δημιουργήσει θέσεις εργασίας, χρησιμοποιεί διάφορα τεχνάσματα με χαζό αποτέλεσμα. Κάθε χρόνο παρατηρούμε καινούριες ειδικότητες σε σχολές, για πολύ εξειδικευμένες θέσεις προκειμένου να υπάρξει κάποια απορροφησιμότητα των παιδιών αργότερα αλλά τελικά μένουν με τα πτυχία και τα μεταπτυχιακά στο χέρι. Έχουμε χωρίσει κάθε επάγγελμα σε 10 μέρη προκειμένου να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Ο ηλεκτρολόγος έχει διαιρεθεί και εξειδικευτεί σε ηλεκτρολόγος που αλλάζει λάμπες, σε άλλον που συνδέει καλώδια, σε κάποιον άλλο που κόβει καλώδια, σε άλλον που είναι για την κουζίνα, σε άλλον για το μπάνιο και τα λοιπά. Φυσικά το παράδειγμα είναι χιουμοριστικό! Ένα είναι σίγουρο. Ότι όλα γίνονται για να κερδίζουν όλο και περισσότερα χρήματα τα μεγάλα Κεφάλαια. Γιατί να εργάζεται ένας άνδρας 8 ώρες την ημέρα και να παίρνει 1000 ευρώ το μήνα ενώ μπορούν να εργάζονται και ο άντρας και η γυναίκα από 8 ωρίτσες ο καθένας (διπλή παραγωγή και κέρδος για το Κεφάλαιο) και να παίρνουν 500 ευρώ ο ένας και 500 ο άλλος!

Το πρόβλημα είναι σοβαρό και δεν υπάρχουν πολλές λύσεις στο κεφάλι μου για να τις αραδιάσω. Αυτό που με ανησυχεί πιο πολύ είναι ότι κανένας δεν έχει κάνει νύξη στο θέμα αυτό μέχρι τώρα. Σαν να μην υπάρχει. Και το να κάνεις ότι δεν υπάρχει ένα πρόβλημα είναι χειρότερο από το να αραδιάζεις ψέματα και δικαιολογίες.

Αναρωτιέται ο Δόκτωρ Τζέκιλ